ระวัง รักษาเครื่องมือ เครื่องมือช่างไฟฟ้ามีมาก ที่จำเป็นสำหรับนักเรียนใช้ในการปฏิบัติงานไฟฟ้าเบื้องต้นมีดังนี้ คือ
1. คีม เป็นเครื่องมือที่จำเป็นมากสำหรับช่างไฟฟ้า คีมใช้สำหรับ ตัด ดัด งอ โค้ง และปอกสายไฟฟ้า คีมที่ดีนั้น
จะต้องปลอดภัยในการปฏิบัติงาน คือด้ามเป็นชนวนหุ้มอย่างดี อาจจะใช้ยางหรือพลาสติกก็ได้ คีมที่ใช้ในการปฏิบัติงาน
ไฟฟ้าพอจะแยกออกได้ 4 อย่างคือ
ก. คีมปอกสาย
ข. คีมจับ
ค. คีมปากจิ้งจก
ง. คีมตัด
ข้อควรระวังในการใช้คีม
1.ใช้แล้วต้องทำความสะอาดเสมอ
2. ก่อนเก็บใช้น้ำมันชโลมเสียก่อน
3. อย่าเก็บไว้ในที่ชื้นจะทำให้เกิดสนิมได้ง่าย
4. ถ้าด้ามที่หุ้มฉนวนชำรุดต้องรีบซ่อมทันที เพราะอาจจะไม่ปลอดภัยในการปฏิบัติงาน
2.ไขควง ไขควงหรือบางทีเรียกว่า “ สกรูไร“ เป็นเครื่องมือของช่างไฟฟ้าที่ขาดไม่ได้โดยเฉพาะอุปกรณ์เล็กๆ
น้อย ๆ ภายในบ้าน เช่น ต่อฟิวส์ สวิทช์ ดวงโคม ฯลฯ ไขควงใช้สำหรับขันตะปูเกลียวหรือสกรูให้แน่น หรือใช้ถอนตะปู
เกลียวให้หลุดออกจากที่ยึดไขควงส่วนมากทำด้วยเหล็กเหนียวปลายแบนด้ามใช้ไม้หรือพลาสติก ไขควงมีหลายชนิดตาม
ลักษณะที่ใช้งานคือ
ก. แบบที่ใช้กันทั่วไป (standard type) คือเป็นแบบธรรมดามีหลายขนาดตั้งแต่ขนาดเล็กถึงขนาดใหญ่สั้นยาว
แตกต่างกันใช้ตามลักษณะของงาน
ข. แบบออฟเซต (offset type) มีลักษณะงอเป็นมุมฉากมีที่จับยืดตรงกลางเหมาะในการใช้งานที่อยู่ในที่จำกัดซึ่ง
ไขควงธรรมดาใช้ไม่ได้
ค. แบบฟิลิปส์ (phillips type) ปลายเป็นแฉก ๆ 4 แฉกใช้สำหรับขันหรือคลายสกรูที่มีหัวเป็นกากบาดหรือมีหัว
เป็นรูปสี่แฉก นอกจากนี้ยังมีไขควงที่สามารถใช้งานได้เอนกประสงค์คือ ไขควงเช็คไฟ โดยบางชนิดสามารถเปลี่ยนปลาย
ได้หลายแบบ คือ ปลายแบน ปลายแฉก ปลายหกเหลี่ยม และใช้เช็คจุดที่มีไฟฟ้าได้ด้วย
ข้อควรระวังในการใช้ไขควง
1. อย่าใช้ไขควงแทนสิ่วหรือสกัด
2. อย่าใช้ไขควงงัดอาจจะทำให้งอได้ง่าย
3. อย่าใช้ด้ามไขควงแทนค้อน
4. เมื่อชำรุดรีบซ่อมทันที
เข็มขัดรัดสายขนาดต่างๆ
ในปัจจุบันนี้การเดินสายไฟตามอาคารต่างๆจะเป็นตึกหรือไม้ก็ดี นิยมใช้เข็มขัดรัดสาย เดินเป็นส่วนมากเพราะเรียบ
สนิทเป็นระเบียบสวยงามดี เข็มขัดรัดสายทำด้วยอลูมิเนียม ตรงกลางมีรู อาจจะมี 1 –2 รู แล้วแต่ขนาดเข็มขัดรัดสายมี
ขนาดเป็นเบอร์ต่างๆ ตั้งแต่ เบอร์ 0( เล็กที่สุด) ถึงเบอร์ 6 เบอร์ 0 หรือขนาดเล็กใช้กับสายไฟขนาดเล็กเส้นเดี่ยวส่วนขนาด
ใหญ่ใช้กับสายไฟขนาดใหญ่หรอสายไฟขนาดเล็กหลายเส้นรวมกัน ตรงกลางมีรูใช้ตะปูตอกยึดกับผนังให้แน่น
วิธีใช้เข็มขัดรัดสาย
1. ใช้ดินสอทำเครื่องหมายไว้ให้มีระยะห่างกันประมาณ 10 ซ.ม
2. ใช้ตะปูเหล็กตอกยึดตรงกลางของเข็มขัดรัดสายกับผนังไว้ การตอกให้ได้แนวเดี่ยวกันจนตลอด
3. ดึงสายไฟให้ตรงเสียก่อนจึงวางบนเข็มขัดรัดสายแล้วรัดให้แน่น
4. สายไฟคู่พยายามอย่าให้ทับกัน
5. สายที่ไม่มีฉนวนหุ้มห้ามใช้เข็มขัดรัดสายโดยเด็ดขาด
ตลับแยกสาย
ตลับแยกสายมีลักษณะกลมมีฝาเกลียวบิด มีรูเจาะออกรอบๆ 4 รูสำหรับเดินสายไฟออกตลับแยกสายมีไว้สำหรับต่อ
สายไฟ ภายในตลับเพื่อให้มองดูสวยงามเรียบร้อย ตามปกติสายไฟฟ้าที่เดินภายในอาคารบ้านเรือนย่อมจะต้องต่อแยกไปใช้
หลายจุดเช่น ต่อปลั๊ก ,สวิทช์ ,ดวงไฟ ฯลฯ จึงต้องมีตลับแยกสายไว้ต่อเพื่อต้องการความเรียบร้อยดังกล่าว ดังรูป แต่ในปัจจุ
บันตลับแยกสายไม่เป็นที่นิยมใช้ในการต่อจุดแยกสายไฟอีก เนื่องจากนิยมเชื่อมต่อวงจรภายใต้แผงปลั๊กหรือสวิทช์ที่อยู่ตาม
ผนังมากกว่า
ตลับแยกสาย
ตุ้ม (ลูกถ้วย)
ตุ้มหรือลูกถ้วย ใช้กันมากในการเดินสายนอกอาคาร หรือในโรงฝึกงาน ตุ้มใช้ในการยืดสายให้แน่นแข็งแรง ตาม
บ้านมีใช้ภายนอกคือยึดสายไฟจากบ้านไปยังเสาไฟฟ้าภายนอก ตุ้มมีหลายขนาดทั้งเล็กและใหญ่แล้วแต่ขนาดของสายไฟ
การยึดตุ้มให้ติดกับไม้ ใช้ตะปูเกลียวไขยึดติดแน่น ถ้าอาคารเป็นตึกหรือคอนกรีตใช้ตะปูเกลียวยึดติดกับผนังไม้ได้ต้องใช้ ้เหล็กสกัดปูนออกก่อนแล้วใช้ไม้สักหรือไม้เนื้อแข็งเหลาให้กลมโตกว่าตะปู เกลียวฝังไว้ให้แน่นแล้วจึงใช้ตะปูเกลียวยึดกับไม้
ที่ฝังนี้ เราเรียกว่า “ ฝังพุก ”
รูปตุ้ม (ลูกถ้วย)
พุกประกับ
พุกประกับ
พุกประกับทำด้วยกระเบื้องเคลือบ เป็นฉนวนไฟฟ้า พุกประกับมีเป็นชุด ๆ หนึ่งมี 2 อัน อันล่างเป็นร่องสำหรับเดิน
สายไฟฟ้า ทั้ง 2 ตัวมีรูอยู่ตรงกลางสำหรับใช้ตะปูเกลียวยึดติดกับผนัง พุกประกับใช้ยึดสายเมนคู่ที่เดินภายในอาคาร ส่วนมากเป็นสายเดี่ยวมีฉนวนหุ้ม ปัจจุบันนี้ไม่นิยมใช้พุกประกับกันแล้ว เพราะนิยมใช้สายไฟคู่ P.V.C.ซึ่งดูเรียบร้อยสวย
งามและปลอดภัยกว่าไม้รางมีเป็นชุด 2 อัน คือ อันล่างเป็นไม้มีร่อง 2 ร่อง สำหรับสายไฟเดินตามรางอันบนเป็นไม้บางปิด
ทับไม้ไม่ให้มองเห็นสายไฟ เพื่อให้ดูเรียบร้อยสวยงาม แล้วป้องกันอันตรายจากไฟฟ้า ปัจจุบันนี้ไม่ค่อยมีใช้กันเพราะนิยม
ใช้สายไฟคู่ P.V.C. ซึ่งไม่ต้องใช้ไม้รางการติดไม้รางใช้ตะปูตอกยึดให้แน่น เวลาจะเลี้ยวหรือหักมุม ก็ตัดไม้รางด้านละ
45 องศา สองด้านก็จะได้มุมฉาก 95 องศา พอดี
.ไม้แป้น
ไม้แป้นทำด้วยไม้รูปร่างลักษณะกลม หรือสี่เหลี่ยมตามรูปร่างอุปกรณ์นั้น ๆ ใช้เป็นที่รองอุปกรณ์บางอย่างเช่น
สวิทช์ ปลั๊ก (ตัวเมีย) เต้าเพดาน ฯลฯ เวลาเดินสายต้องเจาะแป้นไม้ เพื่อเดินสายไฟข้างในเสียก่อน แล้วโผล่สายออกมาสำ
หรับเดินสายไฟต่อไป
สะพานไฟ (Cut Out ) หรือสวิทช์ตัดตอน
สะพานไฟทำด้วยกระเบื้องทนไฟเป็นฉนวนมีไว้ภายในบ้าน เชื่อมหรือเป็นสะพานไฟระหว่างไฟภายในบ้านกับ
หม้อมิเตอร์ไฟฟ้าข้างนอกบ้าน มีฟิวส์ต่อไว้เมื่อเราต้องการตัดกระแสไฟฟ้าไม่ให้เข้าบ้าน เพื่อจะเดินสายไฟหรือซ่อมแซม
ต่อเติมอุปกรณ์ไฟฟ้า เราก็ยกสะพานไฟเสีย เพื่อไม่ให้ไฟฟ้าผ่านก็จะทำงานโดยปลอดภัย ส่วนขนาดต่าง ฯ ของแอมแปร์นั้น
บริษัทผู้ผลิตจะเขียนบอกไว้ที่ตัวคัทเอาท์
สะพานไฟ
ฟิวส์ (Fuses)
ฟิวส์เป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าชนิดหนึ่งที่จำเป็นมากเป็นเครื่องป้องกันอันตราย อันเกิดจากการใช้กระแสไฟฟ้าเกิดวงจรลัด
(shot circuit ) หรือเมื่อมีกระแสไฟฟ้าไหลผ่านวงจรมากเกินไป เมื่อผิดปกติหรืออาจเกิดอันตรายฟิวส์ก็จะขาดเสียก่อน คือตัดวงจรไม่ให้กระแสไฟฟ้าเดินได้อีกต่อไป ฟิวส์ที่ใช้มีอยู่หลายแบบหลายขนาดด้วยกัน ซึ่งแล้วแต่ความเหมาะสมตาม
ประเภทของงาน จุดประสงค์ใหญ่ คือ เมื่อจะเกิดอันตรายคือกระแสไฟมากเกินไป หรือเกิดลัดวงจร ฟิวส์ก็จะขาดทันท
ฟิวส์แบบต่าง ๆ
ชนิดของฟิวส์
1.ฟิวส์เส้นลวด ทำเป็นเส้นลวดกลมยาวมีหลายขนาดแล้วแต่กระแสไฟที่จะใช้ฟิวส์เส้นลวดทำด้วยโลหะต่างๆ เช่น
เงิน, ทองแดง, ตะกั่ว, ดีบุก แต่ที่นิยมมากคือโลหะผสมระหว่างตะกั่วและดีบุก เพราะมีจุดหลอมเหลวต่ำและราคาถูก
2. ฟิวส์กระบอก เป็นฟิวส์ขนาดเล็กอยู่ในหลอดแก้วเล็ก ๆ ฟิวส์ประเภทนี้ส่วนมากใช้ในอุปกรณ์ ไฟฟ้า เช่น วิทย ุ
โทรทัศน์ เครื่องขยายเสียง เป็นต้น
3. ปลั๊กฟิวส์ เป็นฟิวส์แบบปลั๊ก เป็นเกลียวหมุนเข้าออกได้ ภายในบรรจุด้วยเส้นฟิวส์ขนาดเล็กเมื่อฟิวส์ขาดสามารถ
ถอดเปลี่ยนได้ง่ายสะดวก แต่ราคาค่อนข้างแพงเมื่อเทียบกับฟิวส์เส้นลวด
ขนาดของฟิวส์
สายไฟเบอร์ 20 ใช้ฟิวส์ขนาด 3 แอมป์แปร์ |
สายไฟเบอร์ 18 ใช้ฟิวส์ขนาด 5 แอมป์แปร์ |
สายไฟเบอร์ 16 ใช้ฟิวส์ขนาด 10 แอมป์แปร์ |
สายไฟเบอร์ 14 ใช้ฟิวส์ขนาด 15 แอมป์แปร์ |
สายไฟเบอร์ 12 ใช้ฟิวส์ขนาด 20 แอมป์แปร์ |
สายไฟเบอร์ 10 ใช้ฟิวส์ขนาด 25 แอมป์แปร์ |
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น